ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ

Christine Lagarde, Πρόεδρος της ΕΚΤ,
Luis de Guindos, Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ

Φρανκφούρτη, 17 Απριλίου 2025

Καλησπέρα, ο Αντιπρόεδρος και εγώ σας καλωσορίζουμε στη συνέντευξη Τύπου μας.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Ειδικότερα, η απόφαση να μειώσουμε το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων – το επιτόκιο με το οποίο δίνουμε την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής – βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική.

Η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού βρίσκεται σε καλό δρόμο. Ο πληθωρισμός συνέχισε να εξελίσσεται όπως ανέμεναν οι εμπειρογνώμονες, με τον γενικό πληθωρισμό και τον πυρήνα του πληθωρισμού να υποχωρούν τον Μάρτιο. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών μειώθηκε επίσης σημαντικά τους τελευταίους μήνες. Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί γύρω από τον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2% σε διατηρήσιμη βάση. Ο ρυθμός αύξησης των μισθών επιβραδύνεται και τα κέρδη απορροφούν εν μέρει τον αντίκτυπο του ρυθμού αύξησης των μισθών, που εξακολουθεί να είναι υψηλός, στον πληθωρισμό. Η οικονομία της ζώνης του ευρώ έχει αναπτύξει κάποια ανθεκτικότητα σε παγκόσμιες διαταραχές, αλλά οι προοπτικές για την ανάπτυξη έχουν επιδεινωθεί λόγω των αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων. Η αύξηση της αβεβαιότητας είναι πιθανόν να μειώσει την εμπιστοσύνη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και η δυσμενής και ευμετάβλητη αντίδραση των αγορών στις εμπορικές εντάσεις είναι πιθανόν να οδηγήσει σε αυστηροποίηση των συνθηκών χρηματοδότησης. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν περαιτέρω δυσμενώς τις οικονομικές προοπτικές για τη ζώνη του ευρώ.

Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Ιδίως υπό τις τρέχουσες συνθήκες εξαιρετικής αβεβαιότητας, θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνουμε αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.

Οι αποφάσεις που ελήφθησαν σήμερα παρουσιάζονται σε δελτίο Τύπου διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο μας.

Θα σας παρουσιάσω τώρα με περισσότερες λεπτομέρειες το πώς περιμένουμε ότι θα εξελιχθεί η οικονομία και ο πληθωρισμός και στη συνέχεια θα εξηγήσω την αξιολόγησή μας όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες.

Οικονομική δραστηριότητα

Οι οικονομικές προοπτικές σκιάζονται από εξαιρετική αβεβαιότητα. Οι εξαγωγείς αγαθών και υπηρεσιών της ζώνης του ευρώ αντιμετωπίζουν νέα εμπόδια στο εμπόριο, αν και η εμβέλεια αυτών παραμένει ασαφής. Οι διαταράξεις στο διεθνές εμπόριο, οι εντάσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και η γεωπολιτική αβεβαιότητα επιδρούν αρνητικά στις επιχειρηματικές επενδύσεις. Καθώς οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν το μέλλον με ολοένα μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα, είναι επίσης πιθανόν να περιορίσουν τις δαπάνες τους.

Ταυτόχρονα, η οικονομία της ζώνης του ευρώ έχει αναπτύξει κάποια ανθεκτικότητα στις παγκόσμιες διαταραχές. Η οικονομία είναι πιθανόν να σημείωσε ανάπτυξη το α΄ τρίμηνο του έτους και ο τομέας της μεταποίησης έχει δείξει σημάδια σταθεροποίησης. Η ανεργία υποχώρησε σε 6,1% τον Φεβρουάριο, το χαμηλότερο επίπεδό της από την έναρξη του ευρώ. Μια εύρωστη αγορά εργασίας, υψηλότερα πραγματικά εισοδήματα και η επίδραση της νομισματικής πολιτικής μας θα πρέπει να στηρίξουν τις δαπάνες. Οι σημαντικές πρωτοβουλίες πολιτικής που λήφθηκαν σε εθνικό επίπεδο και επίπεδο ΕΕ με σκοπό να αυξηθούν οι δαπάνες για αμυντικές ανάγκες καθώς και οι επενδύσεις για υποδομές αναμένεται να δώσουν ώθηση στον τομέα της μεταποίησης, κάτι που αντανακλάται επίσης σε πρόσφατες έρευνες.

Στο σημερινό γεωπολιτικό περιβάλλον, καθίσταται ακόμη πιο επιτακτικό οι δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές να ενισχύσουν την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της οικονομίας της ζώνης του ευρώ. Η Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρέχει έναν συγκεκριμένο οδικό χάρτη ανάληψης δράσεων και οι προτάσεις της, μεταξύ άλλων για την απλούστευση, θα πρέπει να εγκριθούν γρήγορα. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την ολοκλήρωση της ένωσης αποταμιεύσεων και επενδύσεων, σύμφωνα με ένα σαφές και φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, που θα πρέπει να βοηθήσει τους αποταμιευτές να ωφεληθούν από την αύξηση των ευκαιριών για επενδύσεις και να βελτιώσει την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση, ιδίως κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου. Είναι επίσης σημαντικό να θεσπιστεί γρήγορα το νομοθετικό πλαίσιο που θα προετοιμάσει το έδαφος για την ενδεχόμενη εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διασφαλίσουν διατηρήσιμα δημόσια οικονομικά σύμφωνα με το πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ και να δώσουν προτεραιότητα σε απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και επενδύσεις στρατηγικού χαρακτήρα.

Πληθωρισμός

Ο ετήσιος πληθωρισμός υποχώρησε σε 2,2% τον Μάρτιο. Οι τιμές της ενέργειας μειώθηκαν κατά 1,0%, έπειτα από μια ελαφρά άνοδο τον Φεβρουάριο, ενώ ο πληθωρισμός των τιμών των ειδών διατροφής αυξήθηκε σε 2,9% τον Μάρτιο, από 2,7% τον Φεβρουάριο. Ο πληθωρισμός των αγαθών ήταν σταθερός σε 0,6%. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών υποχώρησε πάλι τον Μάρτιο, σε 3,5%, και διαμορφώνεται πλέον μισή ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερα από το επίπεδο που καταγράφηκε στο τέλος του προηγούμενου έτους.

Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού δείχνουν διατηρήσιμη επαναφορά του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Ο εγχώριος πληθωρισμός μειώθηκε από το τέλος του 2024 και μετά. Οι μισθοί σταδιακά υποχωρούν. Το τελευταίο τρίμηνο του 2024 ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των αμοιβών ανά απασχολούμενο ήταν 4,1%, από 4,5% το προηγούμενο τρίμηνο. Η άνοδος της παραγωγικότητας σήμαινε επίσης βραδύτερο ρυθμό αύξησης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Ο δείκτης της ΕΚΤ για την παρακολούθηση των μισθών και οι πληροφορίες που προκύπτουν από τις επαφές μας με τις επιχειρήσεις δείχνουν υποχώρηση του ρυθμού αύξησης των μισθών το 2025, όπως επίσης έδειξαν οι προβολές εμπειρογνωμόνων του Μαρτίου. Τα κέρδη ανά μονάδα προϊόντος μειώθηκαν με ετήσιο ρυθμό 1,1% στο τέλος του προηγούμενου έτους, συμβάλλοντας στη μείωση του εγχώριου πληθωρισμού.

Οι περισσότεροι δείκτες των μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό συνέχισαν να διαμορφώνονται γύρω στο 2%, γεγονός που στηρίζει τη διατηρήσιμη επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο μας.

Αξιολόγηση κινδύνων

Οι καθοδικοί κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη αυξήθηκαν. Η σημαντική κλιμάκωση των παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων και οι συναφείς αβεβαιότητες πιθανόν θα επιβραδύνουν τον ρυθμό ανάπτυξης της ζώνης του ευρώ επιδρώντας ανασταλτικά στις εξαγωγές και μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις επενδύσεις και την κατανάλωση. Η επιδείνωση του κλίματος στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης, να αυξήσει την απροθυμία ανάληψης κινδύνων και να μειώσει τη διάθεση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για επενδύσεις και κατανάλωση. Οι γεωπολιτικές εντάσεις, όπως ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, επίσης παραμένουν σημαντική πηγή αβεβαιότητας. Ταυτόχρονα, η αύξηση των δαπανών για αμυντικές ανάγκες και υποδομές θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη.

Περισσότερες διαταράξεις στο παγκόσμιο εμπόριο θα μπορούσαν να κάνουν πιο αβέβαιες τις προοπτικές για τον πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ. Η πτώση των διεθνών τιμών της ενέργειας και η ανατίμηση του ευρώ θα μπορούσε να ασκήσει περαιτέρω καθοδική πίεση στον πληθωρισμό. Αυτό θα μπορούσε να ενισχυθεί από τη χαμηλότερη ζήτηση για εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών της ζώνης του ευρώ λόγω των υψηλότερων δασμών και την αναδρομολόγηση εξαγωγών προς τη ζώνη του ευρώ από χώρες με πλεονάζον δυναμικό. Οι δυσμενείς αντιδράσεις των χρηματοπιστωτικών αγορών στις εμπορικές εντάσεις θα μπορούσαν να επιδράσουν αρνητικά στην εγχώρια ζήτηση και επομένως να μειώσουν επίσης τον πληθωρισμό. Αντιθέτως, ο κατακερματισμός των παγκόσμιων αλυσίδων προσφοράς θα μπορούσε να αυξήσει τον πληθωρισμό ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές των εισαγομένων. Η ενίσχυση των δαπανών για αμυντικές ανάγκες και για υποδομές θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, και η εξελισσόμενη κλιματική κρίση γενικότερα, θα μπορούσαν να ωθήσουν προς τα πάνω τις τιμές των ειδών διατροφής περισσότερο από ό,τι αναμένεται.

Χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες

Τα επιτόκια μηδενικού κινδύνου μειώθηκαν λόγω των κλιμακούμενων εμπορικών εντάσεων. Οι τιμές των μετοχών υποχώρησαν εν μέσω υψηλής μεταβλητότητας και οι διαφορές αποδόσεων των εταιρικών ομολόγων διευρύνθηκαν σε όλο τον κόσμο. Το ευρώ ενισχύθηκε τις τελευταίες εβδομάδες καθώς το επενδυτικό κλίμα αποδείχθηκε περισσότερο ανθεκτικό προς τη ζώνη του ευρώ παρά προς τις άλλες οικονομίες.

Τα τελευταία επίσημα στατιστικά στοιχεία για τον εταιρικό δανεισμό, που είχαν προηγηθεί χρονικά αυτών των εντάσεων στις αγορές, εξακολούθησαν να δείχνουν ότι οι μειώσεις των επιτοκίων μας έχουν κάνει τη λήψη δανείων λιγότερο δαπανηρή για τις επιχειρήσεις. Το μέσο επιτόκιο για νέα δάνεια προς επιχειρήσεις υποχώρησε σε 4,1% τον Φεβρουάριο, από 4,3% τον Ιανουάριο. Το κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω της έκδοσης χρεογράφων μειώθηκε σε 3,5% τον Φεβρουάριο, αλλά υπήρξαν κάποιες ανοδικές πιέσεις πιο πρόσφατα. Επιπλέον, ο ρυθμός αύξησης των χορηγήσεων προς επιχειρήσεις επιταχύνθηκε και πάλι τον Φεβρουάριο, σε 2,2%, ενώ ο ρυθμός αύξησης της έκδοσης χρεογράφων από τις επιχειρήσεις παρέμεινε αμετάβλητος (3,2%) .

Ταυτόχρονα, τα πιστοδοτικά κριτήρια για τα επιχειρηματικά δάνεια έγιναν πάλι ελαφρώς πιο αυστηρά το α΄ τρίμηνο του 2025, όπως αναφέρθηκε στην τελευταία έρευνά μας για τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ. Όπως το προηγούμενο τρίμηνο, αυτό οφειλόταν κυρίως στο γεγονός ότι οι τράπεζες ανησυχούν ολοένα περισσότερο για τους οικονομικούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πελάτες τους. Η ζήτηση για δάνεια προς επιχειρήσεις μειώθηκε ελαφρώς το α΄ τρίμηνο, έπειτα από μια μέτρια ανάκαμψη τα προηγούμενα τρίμηνα.

Το μέσο επιτόκιο των νέων ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων, σε 3,3% τον Φεβρουάριο, αυξήθηκε σε ένα περιβάλλον προηγούμενων αυξήσεων των μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Οι χορηγήσεις ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων συνέχισαν να αυξάνονται τον Φεβρουάριο, αν και με ετήσιο ρυθμό 1,5% που εξακολουθεί να είναι υποτονικός, καθώς οι τράπεζες χαλάρωσαν τα πιστοδοτικά τους κριτήρια και η ζήτηση για δάνεια προς νοικοκυριά αυξήθηκε περαιτέρω.

Συμπεράσματα

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να μειώσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης. Ειδικότερα, η απόφαση να μειώσουμε το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων – το επιτόκιο με το οποίο δίνουμε την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής – βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Ιδίως υπό τις τρέχουσες συνθήκες εξαιρετικής αβεβαιότητας, θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνουμε αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων.

Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας εντός των ορίων της εντολής που μας έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διαφυλάξουμε την ομαλή λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.

Και τώρα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.

Για την ακριβή διατύπωση η οποία έχει συμφωνηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο, συμβουλευθείτε την αγγλική έκδοση.